เมื่อวันที่ 8 กันยายน 2568 ดร.สุเทพ แก่งสันเทียะ ปลัดกระทรวงศึกษาธิการ เป็นประธานในพิธีเปิดงาน“วันที่ระลึกสากลแห่งการรู้หนังสือ” ประจำปี 2568 พร้อมมอบโล่ประกาศเกียรติคุณให้แก่บุคลากรของกรมส่งเสริมการเรียนรู้(สกร.) และได้เยี่ยมชมการจัดนิทรรศการของหน่วยงานในสังกัดกรมส่งเสริมการเรียนรู้ โดยมี นางริกะ โยโรสุ ผู้เชี่ยวชาญด้านการศึกษา สำนักงานยูเนสโกส่วนภูมิภาค ณ กรุงเทพฯ คณะผู้บริหารระดับสูง และบุคลากร สังกัด สกร. เข้าร่วม ณ ศูนย์ส่งเสริมและพัฒนาการเรียนรู้ทางวิทยาศาสตร์ เขตคลองเตย กรุงเทพมหานคร
ดร.สุเทพ กล่าวว่า ด้วยองค์การศึกษา วิทยาศาสตร์ และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ หรือ ยูเนสโก ได้กำหนดให้วันที่ 8 กันยายนของทุกปี เป็น “วันที่ระลึกสากลแห่งการรู้หนังสือ” เพื่อย้ำเตือนประชาคมโลกถึงความสำคัญของการรู้หนังสือในฐานะที่เป็นสิทธิมนุษยชนขั้นพื้นฐาน และเป็นรากฐานของการเรียนรู้ตลอดชีวิต การพัฒนาที่ยั่งยืน และสันติภาพในสังคมสำหรับปี 2568 นี้ “วันที่ระลึกสากลแห่งการรู้หนังสือ” จัดขึ้นภายใต้หัวข้อ “การส่งเสริมการรู้หนังสือในยุคดิจิทัล – Promoting Literacy in the Digital Era” ซึ่งสะท้อนถึงการเปลี่ยนผ่านของโลกสู่ยุคดิจิทัลที่ส่งผลต่อวิถีการเรียนรู้ การทำงาน และการใช้ชีวิตของผู้คนทั่วโลก แม้เทคโนโลยีจะเปิดโอกาสใหม่ ๆ ในการเข้าถึงความรู้ แต่ก็ยังมีความท้าทายในการลดช่องว่างและการกีดกันซ้ำซ้อน โดยเฉพาะในกลุ่มประชากรชายขอบและผู้ที่ยังขาดทักษะการรู้หนังสือขั้นพื้นฐาน ในบริบทของโลกยุคใหม่ การรู้หนังสือไม่ได้หมายถึงเพียงการอ่านออกเขียนได้ ในความหมายแบบดั้งเดิมเท่านั้น หากแต่รวมถึงความสามารถในการเข้าถึง เข้าใจ และใช้ข้อมูลในรูปแบบต่าง ๆ โดยเฉพาะผ่านสื่อดิจิทัลอย่างมีวิจารณญาณ จึงกล่าวได้ว่า “การรู้หนังสือในยุคดิจิทัล” คือทักษะจำเป็นของพลเมืองโลกในศตวรรษที่ 21 ซึ่งต้องได้รับการส่งเสริมอย่างจริงจังและทั่วถึง
กระทรวงศึกษาธิการได้ตระหนักถึงความท้าทายดังกล่าว จึงได้กำหนดนโยบายและมาตรการที่มุ่งส่งเสริมการรู้หนังสือในทุกมิติ โดยเฉพาะการบูรณาการเทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการเรียนรู้การยกระดับทักษะของครูและผู้เรียน การจัดการเรียนรู้ตลอดชีวิตที่ยืดหยุ่น ทันสมัย และเข้าถึงผู้เรียนทุกกลุ่มอย่างเท่าเทียม โดย กรมส่งเสริมการเรียนรู้ ได้ดำเนินกิจกรรม“วันที่ระลึกสากลแห่งการรู้หนังสือ” มาอย่างต่อเนื่อง ตั้งแต่ปี 2510 โดยได้รับความร่วมมือเป็นอย่างดี จากสำนักงานยูเนสโกส่วนภูมิภาค ณ กรุงเทพ ฯ ผู้บริหารและบุคลากรในสังกัดกรมส่งเสริมการเรียนรู้ ทั่วประเทศ ตลอดจนภาคีเครือข่ายทุกภาคส่วน ที่ได้ผนึกกำลังกันในการส่งเสริมการรู้หนังสือของประชาชน และในโอกาสนี้จึงอยากขอเชิญชวนทุกท่านมาร่วมกันผนึกพลังเพื่อให้การรู้หนังสือในยุคดิจิทัล เป็นเครื่องมือในการสร้างโอกาส ลดความเหลื่อมล้ำ และยกระดับคุณภาพชีวิต ของประชาชนไทยทุกคนต่อไป
นายธนากร ดอนเหนือ อธิบดีกรมส่งเสริมการเรียนรู้ กล่าวว่า วันที่ 8 กันยายนของทุกปี เป็นวันสำคัญ ที่ ยูเนสโก ได้กำหนดให้เป็น “วันที่ระลึกสากลแห่งการรู้หนังสือ” ตามมติที่ประชุมรัฐมนตรีศึกษาโลก ว่าด้วย “การขจัดการไม่รู้หนังสือ” ณ กรุงเตหะราน ประเทศอิหร่าน เมื่อปี 2508 และได้ประกาศเชิญชวนให้ประเทศสมาชิกทั่วโลกจัดกิจกรรมเฉลิมฉลองเป็นครั้งแรก ในปี 2509 เพื่อสร้างการตระหนักรู้ถึงความสำคัญของการรู้หนังสือและความท้าทายจากปัญหาการไม่รู้หนังสือที่ส่งผลต่อการพัฒนาสังคม
ประเทศไทยในฐานะประเทศสมาชิกยูเนสโก ได้เข้าร่วมการเฉลิมฉลองตั้งแต่ปี 2510 โดยกองการศึกษาผู้ใหญ่ กรมสามัญศึกษา กระทรวงศึกษาธิการในขณะนั้น และได้สืบสานการจัดกิจกรรมมาโดยต่อเนื่องจนถึงปัจจุบัน และสำหรับในปี 2568 กระทรวงศึกษาธิการ โดยกรมส่งเสริมการเรียนรู้ ได้กำหนดจัดงาน “วันที่ระลึกสากลแห่งการรู้หนังสือ” ประจำปี 2568 ณ ศูนย์ส่งเสริมและพัฒนาการเรียนรู้ทางวิทยาศาสตร์ ภายใต้แนวคิด “การส่งเสริมการรู้หนังสือในยุคดิจิทัล– Promoting Literacy in the Digital Era”เพื่อสะท้อนความสำคัญของการปรับตัวด้านการเรียนรู้ให้สอดรับกับการเปลี่ยนแปลงของโลกในยุคดิจิทัล
กิจกรรมงาน “วันที่ระลึกสากลแห่งการรู้หนังสือ” ประจำปี 2568 ประกอบด้วยการมอบประกาศ เกียรติคุณให้แก่หน่วยงานที่เข้าร่วมโครงการความร่วมมือระหว่างสำนักงานยูเนสโกส่วนภูมิภาค ณ กรุงเทพฯ และกรมส่งเสริมการเรียนรู้ ประจำปี 2568 จำนวน 6 รางวัล การมอบโล่ประกาศเกียรติคุณให้แก่บุคลากรของ สกร.ที่ได้รับคัดเลือก จำนวน 62 รางวัล พร้อมการจัดแสดงนิทรรศการจากหน่วยงานในสังกัดทั่วประเทศ โดยผู้เข้าร่วมงานในครั้งนี้ มีคณะผู้แทนจากสำนักงานยูเนสโกส่วนภูมิภาค ณ กรุงเทพฯ คณะผู้บริหารระดับสูงของกระทรวงศึกษาธิการ ภาคีเครือข่ายด้านการศึกษา คณะผู้บริหารและบุคลากร กรมส่งเสริมการเรียนรู้ ตลอดจนผู้เข้ารับรางวัลประกาศเกียรติคุณ ประจำปี 2568 รวมทั้งสิ้นกว่า 400 คน.
